In deze rubriek wordt elke maand kort en krachtig een bijzonder, apart of juist heel gewoon opgegraven voorwerp belicht. Deze maand betreft het een Christusbeeldje.

Niets doet zo veel aan de Kerst denken als de geboorte van Christus, maar wanneer hij precies is geboren is niet helemaal duidelijk. Zo zou Christus in het jaar 4 voor de jaartelling zijn geboren en anderen beweren weer dat dit 6 of 7 jaar na de jaartelling was. Ook wordt het jaar 1 na de jaartelling aangehouden. Het jaar 0 bestaat niet en het jaar 1 voor Christus wordt gelijk gevolgd door het jaar 1 na Christus. Kortom verwarring, maar voor ons is 25 december belangrijk, dan wordt Zijn geboortedag gevierd en is het feest.

Kleine beeldjes
Een enkele keer komen we tijdens een opgraving een voorwerp tegen dat verwijst naar Christus als kind, meestal gaat het om kleine beeldjes van een witte kleisoort, ook wel pijpaarde genoemd, die de eeuwen in de grond hebben doorstaan. In de vijftiende eeuw werd hiervoor de term plaster of plaester beelden gebruikt en ze werden vervaardigd door de ‘beeldedrucker of hilligenbacker’. Een dergelijk beeldje kwam ook tevoorschijn tijdens de opgraving van het kasteel Huis ter Kleef. Het beeld is maar 4.5 cm lang en kan niet staan. Dat hoefde ook niet want dergelijke beeldjes werden onder meer gebruikt bij het zogenaamde ‘kindjewiegen’. Met Kerst werd het beeldje in een fraai bewerkt wiegje gelegd en heen en weer gewiegd. Tijdens het schommelen konden er kleine belletjes rinkelen zodat, Gods aandacht getrokken zou worden. Het beeldje lag op het kussentje der liefde en was toegedekt met de witte lakentjes van onschuld en zuiverheid.

Kerstwiegje
Dit schommelen was in vroeger eeuwen zeker geen kinderwerk maar een godsdienstige oefening, die behalve in burgerwoningen ook in kloosters voor devotie werd gebruikt.
Het kerstwiegje hing aan twee verticale posten welke op een stevige voet waren bevestigd. Het kerstwiegje kon zijn uitgevoerd in hout maar ook in edelmetaal. In museale collecties zijn enkele zestiende eeuwse wiegjes bewaard gebleven. Ook heden ten dage worden in vele kerken met de Kerst het kindjewiegen beoefend, met al dan niet levende kerststal waarbij vooral de kinderen worden betrokken.