Het was soms koud en het was soms nat, maar het was vooral reuze interessant. Gedurende drie weken tijd is er door archeologisch bureau RAAP een opgraving uitgevoerd op het Delftplein in Haarlem-noord. Waar eens een grote verkeersrotonde lag, werd tot en met begin december uitgebreid gezocht naar sporen uit de ijzertijd en de bronstijd. Gedurende de gehele campagne hielpen de leden van de Archeologische Werkgroep Haarlem de beroepsarcheologen enthousiast een handje mee.

Andere tijden
Op de locatie waar door Elan Wonen containerwoningen de opvang van statushouders worden gerealiseerd, werd voorafgaand de bodem onderzocht. In de omgeving zijn in het verleden tal van sporen uit de steentijd, bronstijd en ijzertijd aangetroffen, waaronder scherven keramiek nabij het Spaarne Gasthuis, een pijlpunt van vuursteen in de Hekslootpolder en een heuse offerplaats in de Velserbroek. Haarlem-noord oogt nu aardig bebouwd, maar weinigen beseffen dat het gebied al duizenden jaren door mensen wordt bezocht en bewoond.

Sporen in de grond
Van bebouwing uit de bronstijd en ijzertijd zijn helaas geen sporen teruggevonden, maar van het erf en het land om de boerderijen heen des te meer. Zo werden tal van afwateringsslootjes opgegraven, waarmee de bewoners in tijden van een natte bodem droge voeten probeerden te houden. Daarnaast zijn er waterkuilen opgegraven en sporen van akkers, in de vorm van schitterende krassporen van de ploeg in de bodem.

Naast al deze sporen in de grond zijn er ook vondsten gedaan, waaronder scherven keramiek van potten uit de ijzertijd, afdrukken van koeienpoten in de grond en een stukje vuursteen, afkomstig van een stenen bijl en hergebruikt als werktuigje. Het meest indrukwekkend is wellicht de enorme invloed van de natuur op de mogelijkheden voor de mens om zich op deze plek, bij de strandwal van Haarlem te vestigen. Soms won de mens, maar vaak verdreef de natuur deze indringer. Op de zijwanden van de opgravingsputten was dan ook goed de opbouw van de bodemlagen te zien, waaronder lagen veen (natte periode) en spitsporen (drogere periode).

Op de kaart
De boerderijen en andere gebouwen van de nederzetting(en) zijn tijdens de opgraving niet aangetroffen, maar wellicht is de mooiste vondst wel de aandacht die de opgraving van de belangstellende Haarlemmers kreeg. Naast de leden van de Archeologische Werkgroep Haarlem die meehielpen met opgraven, kreeg het team van archeologisch bureau RAAP enthousiaste buurtbewoners en huurders van Elan op bezoek en kwam een schoolklas met de conservator van het Archeologisch Museum Haarlem even kijken op een echte opgraving! En dankzij het Haarlems Dagblad kon heel Haarlem lezen over dit interessante project. De opgraving mag dan zijn afgelopen maar de ijzertijd in Haarlem staat weer aardig op de kaart.

Geduld
De vele sporen en vondsten van de opgraving worden de komende twee jaar zorgvuldig onderzocht en beschreven door de archeologen van RAAP. Alle bevindingen worden in een onderzoeksrapport gevat, waarmee het verhaal van dit stukje Haarlemse geschiedenis opnieuw kan worden verteld. En wellicht volgt er in 2018 nog een schitterende tentoonstelling in ons eigen Archeologisch Museum!