Tagarchief: lezing

Lezing – het luxueuze leven van edelen en jonkvrouwen op Huis ter Kleef en wat opgegraven dierlijke resten daarover vertellen

Posted on by
Beantwoorden

Afdeling Kennemerland van de AWN – de Nederlandse Archeologievereniging – organiseert samen met de Archeologische Werkgroep Haarlem e.o. en het Archeologisch Museum Haarlem een lezing over het luxueuze leven van edelen en jonkvrouwen op Huis ter Kleef en wat opgegraven dierlijke resten daarover vertellen. De lezing wordt verzorgd door Kinie Esser, zelfstandig ondernemer en werkzaam bij archeozoölogisch onderzoeksbureau Archeoplan Eco. De lezing wordt mede georganiseerd ter gelegenheid van 780-jaar Haarlem.  

Jean Wauquelin. “Histoire du roi Alexandre” – folio 86 recto. Manuscrit enluminé, milieu du XVème siècle. Musée des Beaux-Arts de la ville de Paris, Petit Palais.

Wanneer: woensdagavond 26 november, aanvang 20.00 uur (zaal open om 19.30 uur)
Waar: Archeologisch Museum Haarlem, Grote Markt 18 K, Haarlem (onder de Vleeshal)
Aanmelden: Deelname is gratis. U kunt zich aanmelden (verplicht) voor de lezing via: aanmeldenarcheologie@outlook.com

Dierlijke resten
Tegenwoordig is het kasteel Huis ter Kleef in Haarlem een ruïne. Maar ooit was het decor voor een adellijk levensstijl, met privileges op jacht en valkerij en feestbanketten in luisterrijke zalen. Bijna 65.000 (!) opgegraven botten zijn in de afgelopen jaren door Archeoplan Eco onderzocht. Ze zijn van minstens 134 verschillende diersoorten die niet alleen vertellen over de copieuze feestmalen, maar ook over de dagelijkse kost. Het zijn tevens de resten van succesvolle jachtpartijen, de roofvogels die daarbij werden gebruikt en de prooien die werden gevangen. Die prooien laten zien dat er specifieke gewoonten bestonden bij de jachtpraktijken.

Afval
Overal in en rond het kasteel is afval terechtgekomen. En omdat geen afvalberg hetzelfde is krijgen we een idee hoe het kasteel werd bewoond en welke activiteiten op de verschillende locaties hebben plaatsvonden. Veel afval is afkomstig van voedsel. Het biedt daardoor ook een inkijkje in de manier waarop maaltijden werden bereid en hoe ze werden opgediend.

Opgraving
Dit alles zijn we te weten gekomen door de systematische en intensieve opgraving die door de leden van de Archeologische Werkgroep Haarlem e.o. (AWH) is uitgevoerd. Die bijzondere prestatie was voor de Rijksdienst Cultureel Erfgoed aanleiding om het archeozoölogisch onderzoek te financieren.

Kinie Esser
Is in 1992 afgestudeerd in de Ecologische Archeologie aan de Universiteit van Amsterdam. Sindsdien is ze als zelfstandig ondernemer werkzaam bij het archeozoölogisch onderzoeksbureau Archeoplan Eco. Vanaf 1998 werkt zij samen met Joyce van Dijk. Inmiddels heeft Kinie ruim 30 jaar ervaring met onderzoek aan skeletresten van zoogdieren, vogels en vissen, afkomstig uit honderden vindplaatsen uit Nederland en België, daterend van de vroege steentijd tot in de vorige eeuw.

Lezing archeologie van het vroege Amsterdam

Posted on by
Beantwoorden

Afdeling Kennemerland van de AWN – de Nederlandse Archeologievereniging – organiseert samen met de Archeologische Werkgroep Haarlem e.o. en het Archeologisch Museum Haarlem een lezing over de archeologie van het vroege Amsterdam. De lezing wordt verzorgd door Ranjith Jayasena, senior archeoloog bij Monumenten & Archeologie van de Gemeente Amsterdam

Op 27 oktober 1275 verleende de Hollandse graaf Floris V een tolprivilege aan de inwoners van Amsterdam. In de oorkonde werd Amsterdam voor het eerst vermeld, reden voor het feestjaar Amsterdam 750. Een geboorteakte van Amsterdam was dit niet, maar wat weten we eigenlijk over het ontstaan van Amsterdam en de eerste bewoners? Hoe zag Amsterdam er in dat bewuste jaar, nu 750 jaar geleden uit, hoe groot was de nederzetting en wat zouden we tegenkomen als we een wandeling zouden maken door het Amsterdam van 1275? Vragen die aan bod zullen komen in de lezing van Ranjith Jayasena, waarin nieuwe archeologische inzichten in de vroege geschiedenis van Amsterdam worden gepresenteerd.

De nieuwe vogelvlucht van Amsterdam in 1275. (creatie van Mikko Kriek, BCL Archaeological Support)

Ranjith Jayasena is stadsarcheoloog bij Monumenten en Archeologie van de gemeente Amsterdam. In 2020 publiceerde hij de eerste synthese van 65 jaar stadsarcheologie in Amsterdam en in 2024 samen met Gabri van Tussenbroek ‘Amsterdam, het water en de mensen. Een dag aan de Amstel in 1275’.

Wanneer: woensdagavond 24 september, aanvang 20.00 uur (zaal open om 19.30 uur)
Waar: Archeologisch Museum Haarlem, Grote Markt 18 K, Haarlem (onder de Vleeshal)
Aanmelden: Deelname is gratis. U kunt zich aanmelden (verplicht) voor de lezing via: aanmeldenarcheologie@outlook.com.

Gezichtsreconstructie van de eerste Amsterdammer, door Maya d’Hollosy.

Lezing glas uit Amsterdamse bodem

Posted on by
Beantwoorden

Afdeling Kennemerland van de AWN – de Nederlandse Archeologievereniging – organiseert samen met de Archeologische Werkgroep Haarlem e.o., een lezing over glas uit Amsterdamse bodem. De lezing wordt verzorgd door Michel Hulst, glasspecialist verbonden aan Monumenten en Archeologie van de gemeente Amsterdam.

Diverse bijzondere glazen uit de zeventiende eeuw, opgegraven in Amsterdam. foto: Michel Hulst

Amsterdam heeft een zeer belangrijke rol gespeeld in de productie van luxe glaswerk, het façon de Venise. Dit zeventiende eeuwse glaswerk werd geblazen naar Venetiaans voorbeeld en kreeg in de Lage Landen al snel zijn eigen karakter en vormen. Aan de hand van historische bronnen en archeologische vindplaatsen in Amsterdam wordt nader ingaan op de ontwikkeling, productie en de bijzondere geschiedenis van dit glaswerk.

Wanneer: woensdagavond 28 mei, aanvang 20.00 uur (zaal open om 19.30 uur)
Waar: Archeologisch Museum Haarlem, Grote Markt 18 K, Haarlem (onder de Vleeshal)
Aanmelden: Deelname is gratis. U kunt zich aanmelden (verplicht) voor de lezing via: aanmeldenarcheologie@outlook.com.

Opaakwit schaaltje, met emailbeschildering, boven- en zijaanzicht, inv.nr. WLO-297-3,  foto Monumenten en Archeologie, gemeente Amsterdam

Lezing over de Bronstijd in Nederland

Posted on by
Beantwoorden

Afdeling Kennemerland van de AWN, de Nederlandse Archeologievereniging, organiseert samen met de Archeologische Werkgroep Haarlem e.o., op woensdag 29 januari een lezing over de Bronstijd (ca. 2000 tot 800 voor Chr.). De lezing wordt verzorgd door de heer dr. Karsten Wentink, archeoloog en gastonderzoeker bij de Universiteit Leiden. Zijn specialiteit is het Laat-Neolithicum en begin van de Bronstijd. De heer Wentink heeft meegewerkt aan de Bronstijd-tentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden en het bijbehorende boek. In de lezing komen onder andere de late steentijd, migratie vanuit de steppen, de klokbekers, de Nebra schijf, de rol van de zon aan de orde.

Wanneer: woensdagavond 29 januari 2025, aanvang 20.00 uur (zaal open om 19.30 uur)
Waar: Archeologisch Museum Haarlem, Grote Markt 18 K, Haarlem (onder de Vleeshal)
Aanmelden: Deelname is gratis, aanmelden is verplicht. U kunt zich aanmelden voor de lezing via: aanmeldenarcheologie@outlook.com.

De Nebra schijf is een met goud ingelegde bronzen hemelschijf en is in 1999 gevonden in Nebra (Duitsland). De schijf dateert van circa 1750 v.Chr. en is rond 1600 v.Chr. als offer in de grond begraven. 

Tentoonstelling Bronstijd – Vuur van Verandering

De Bronstijd is een periode van veranderingen. Onder meer door de handel in grondstoffen voor brons ontstonden intensieve contacten over verre afstanden, gemeenschappen met economische macht en een nieuw wapen: het zwaard. De grote tentoonstelling geeft een overzicht van de Bronstijd in Nederland (2000 – 800 v. Chr.) en Europa, met spectaculaire offergaven, machtige rituele zwaarden en kostbare voorwerpen. De tentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden is t/m 16 maart 2025 te bezoeken. De lezing is een uitstekende voorbereiding op een bezoek aan de tentoonstelling.

Lezing Martijn Akkerman over historische juwelen opgraving Grote Markt 16

Posted on by

Op dinsdagavond 3 april geeft juwelenhistoricus Martijn Akkerman (bekend van Tussen Kunst & Kitsch) een lezing over de historie van juwelen en in het bijzonder de juwelen die zijn opgegraven in Haarlem. De lezing vindt plaats in de Gravenzaal. Vooraf aanmelden is noodzakelijk, door een mail te sturen naar mvddries@haarlem.nl.

Beerput
Bij de opgraving Grote Markt 16 is een aantal bijzondere 18e eeuwse sieraden in een beerput aangetroffen. Deze unieke stukken, die zelden in een beerput gevonden worden, zijn door Akkerman onderzocht. In zijn lezing gaat hij in op de vaak emotionele band tussen juwelen en mensen. In zijn verhaal combineert hij de achtergrond van de juwelen met mode en andere vormen van (toegepaste) kunst. De kleinoden zijn op dit moment te zien in de tentoonstelling Schat in het Hart van de Stad in het Archeologisch Museum Haarlem.

Toegang en programma
De lezing wordt gehouden op dinsdagavond 3 april in de Gravenzaal. Voorafgaand kunt u de tentoonstelling Schat in het Hart van de Stad  bezoeken in het Archeologisch Museum Haarlem.

19.00-19.45: ontvangst in het Archeologisch Museum Haarlem met koffie en thee.
Hier kunt u de tentoonstelling Schat in het Hart van de Stad met de Haarlemse juwelen bezoeken
19.45-20.00: ontvangst Gravenzaal voor de lezing
20.00-22.00: lezing door Martijn Akkerman

Aanmelden
De toegangsprijs bedraagt 5 euro (inclusief een pauzedrankje). Dit is op de avond zelf alleen contant te voldoen. In verband met het beperkt aantal plaatsen is vooraf aanmelden noodzakelijk via mvddries@haarlem.nl.

Over Martijn Akkerman
Martijn Akkerman doet als juwelenhistoricus onderzoek naar de geschiedenis en ontwikkeling van Europese juwelen en publiceert in vaktijdschriften in binnen- en buitenland. Bij het grote publiek is hij bekend als juwelenexpert van het televisieprogramma ‘Tussen Kunst en Kitsch’.

 

Lezing: Het Verleden van de Velden, over de archeologie van de Duin- en Bollenstreek

Posted on by

Archeoloog én auteur van het boek Het Verleden van de Velden, Jeroen van Zoolingen geeft op maandag 26 februari a.s. in het Archeologisch Museum Haarlem een lezing over de archeologie van de Duin- en Bollenstreek.

De geschiedenis gaat zo’n 5000 jaar terug, toen de eerste bewoners in dit gebied arriveerden maar er is ook genoeg te vertellen over de Romeinse tijd en vroeg middeleeuwen. De vele verdwenen en nog bestaande kastelen zijn een duidelijke aanwijzing voor de rol die de streek in de late middeleeuwen speelde, in de tijd dat het graafschap Holland werd gevormd. Aan de hand van de vele vondsten, gevonden tijdens de afgravingen van de oude duinen voor de bollenteelt gecombineerd met gegevens van opgravingen van de laatste jaren in dit gebied ten noorden van den Rijnmonding vertelt hij over de rijke archeologische geschiedenis van dit gebied.

Praktisch
De lezing begint om 20.00 uur, de deuren van het Archeologisch Museum Haarlem gaan om 19.30 uur open. Het adres is Grote Markt 18k in Haarlem. Aanmelden kan door een mail te sturen naar mvddries@haarlem.nl.

Publieksboek
‘Het Verleden van de Velden’ is een nieuw publieksboek over de archeologie van de Duin- en Bollenstreek. Het onthult de lange tijd onderbelichte archeologische rijkdom van dit oude land. Het boek is op de avond zelf ook te koop (19,50 euro).
Auteur Jeroen van Zoolingen is geboren in Leiden en groeide op in de Duin- en Bollenstreek. Al vroeg ontwikkelde hij interesse in de archeologie van de streek. Hij studeerde Archeologie en Prehistorie aan de Universiteit Leiden, en is sinds zijn afstuderen werkzaam als archeoloog in West-Nederland.

Filmpje
Bekijk hier het Youtube-filmpje met het interview spreker, auteur, archeoloog en Bollenstreker Jeroen van Zoolingen.

Lezing: Goud aan de Grote Markt over de opgraving Grote Markt 16

Posted on by

Maandag 22 januari organiseren wij samen met het Archeologisch Museum Haarlem een lezing over de opgraving aan de Grote Markt 16 (1990-1991). Sprekers zijn Theo Nieuwenhuizen en Gert Kats (beiden lid van de Archeologische Werkgroep Haarlem) en destijds betrokken bij het onderzoek.

Tijdens de lezing komt het onderzoek en de vondsten uitgebreid aan bod: hoe verliep de opgraving en wat kan er gezegd worden over de verschillende perioden van bouw en gebruik van het pandje? Wat is er allemaal in de beerputten gevonden en wat vertelt dit over de bewoners en gebruikers van deze plek, die vanaf de 13e eeuw bebouwd is geweest.

Uiteraard is het ook mogelijk om de tentoonstelling te bezoeken.

Toegang gratis. Deuren open om 19:45, lezing begint om 20:00 uur.

Archeologisch Museum Haarlem
Grote Markt 18k
2011 RD Haarlem

Archeo-lezingen tijdens Rondje Bakenes

Posted on by

De Archeologische Werkgroep Haarlem doet met Bureau Archeologie Haarlem op zondag 2 april a.s. enthousiast mee aan ‘Rondje Bakenes’.

’t Krom
Van 13.00 tot 17.00 worden in de Bakenesserkerk korte lezingen gehouden over de opgraving aan ’t Krom 29-39. Altijd al benieuwd hoe oud Bakenes nu echt is en wat er allemaal is gevonden in oude ophogingslagen en beerputten? Kom dan zondag zeker even langs. We vertellen het je graag!

Nalezen
Tijdens ‘Rondje Bakenes’ is ook het boek ‘Haarlems Bodemonderzoek 39′ verkrijgbaar, waarin de opgraving aan ’t Krom en de vele vondsten uitgebreid worden beschreven. Een must have voor elke liefhebber van de Bakenes!

Het adres van de Bakenesserkerk is Vrouwestraat 12 in Haarlem. Toegang is gratis!

 

 

Archeologische dubbellezing VINEX anno 1610

Posted on by

In de winter van 2010 hebben de leden van de Archeologische Werkgroep Haarlem DSCN3044onder leiding van de beroepsarcheologen meegeholpen bij de opgraving aan het Wilsonplein in Haarlem. Tijdens het graven zijn diverse sporen aangetroffen, waaronder een stadsgracht uit de zestiende eeuw – met allerlei interessante vondsten- en een stadsuitbreiding uit de zeventiende eeuw, met diverse waterputten en beerputten. In het Archeologisch Museum Haarlem is momenteel dde tentoonstelling over deze opgraving te bekijken. Wie meer wil weten over deze opgraving moet zeker deelnemen aan de dubbellezing VINEX anno 1610 op donderdag 21 januari en donderdag 28 januari a.s.

Tweeluik
In samenwerking met het bureau Archeologie van de gemeente Haarlem organiseren deDSCN3058 collega’s van de Historische Vereniging Haerlem een programma over een van de oudste stadsuitbreidingen in Haarlem op de plek die wij nu kennen als het Wilsonsplein. Het programma is verdeeld over twee avonden.
De eerste avond is gewijd aan de stedenbouwkundige planning en de tweede avond aan het dagelijks leven in die wijk.

Programma donderdag 21 januari (in de Hoofdwacht)

  • 20:00 – 20:30 Sem Peters Archeoloog – Bureau Archeologie Haarlem
    De opkomst en ondergang van een uitbreidingswijk
  • 20:45 – 21:15 Ranjith Jayasena Archeoloog – Bureau Monumenten en Archeologie Amsterdam
    Stadsuitbreiding in de 17e eeuw
  • 21:15 – 21:45 Maarten Enderman  Bouwhistoricus – Monumenten en Archeologie
    ’s-Hertogenbosch
    Het (Haarlems) woonhuis in de 17e eeuw 

Programma donderdag 28 januari (in de Hoofdwacht)

  • 20:00 – 20:30 Sem Peters Archeoloog – Bureau Archeologie Haarlem
    Huisraad
  • 20:45 – 21:15 Henk van Haaster  Archeobotanicus en palynoloog – BIAX
    17e-eeuwse maaltijdresten
  • 21:15 – 21:45 Kinie Esser Archeozoöloog – Archeoplan Eco
    Vlees en visconsumptie in de 17e eeuw

Aanmelden en kosten
U bent welkom vanaf 19.00 uur in het Archeologisch Museum voor koffie en thee, zodat uDSCN3057 ook in de gelegenheid bent om alsnog of nogmaals de tentoonstelling Vinex anno 1610 te bekijken. Aanvang lezingen 20.00 uur in de Hoofdwacht en nazit in de Hoofdwacht. De entree bedraagt € 7,50 voor beide avonden. Niet-leden van de Historische Vereniging Haerlem zijn welkom. Aanmelden vóór 18 januari. Klik hier.

Jaarvergadering en lezing opgraving Bavo

Posted on by

Deze week kwamen de amateurarcheologen uit de regio Kennemerland bijeen voor de jaarlijkse ledenvergadering. De vergadering werd gehou???????????????????????????????den op een wel heel toepasselijke locatie, het Archeologisch Museum Haarlem. Naast het algemene bestuurlijke en financiële deel presenteerden de werkgroepen uit Haarlem, Velsen en Beverwijk-Heemskerk hun activiteiten en ervaringen over 2014. Bij de werkgroep Haarlem stond vooral de nieuwe werkruimte en de lopende projecten Damstraat, Grote Markt 16 centraal.

??????????????????????????????? Na de pauze gaf André Numan een lezing over de recente opgravingen in de Bavo. De resultaten van de eerste campagne in 2014 werden daarbij gekoppeld aan de bevindingen van begin 2015. Van de dertiende eeuwse tufstenen Bavo is door de opgravingen inmiddels veel bekend, zoals de dikte en diepte van de muren, de breedte van het gebouw en de vorm van de koorsluiting, maar er zijn nog steeds prangende vragen om te beantwoorden. Op het archeologisch verlanglijstje staat bijvoorbeeld de toren van de kerk. Mogelijk dat daar in 2016 naar gekeken kan worden…

DSC03843