Haarlemse Archeologiedagen zeer druk bezocht!

img-20161016-wa0008Op zaterdag 15 en zondag 16 oktober stond heel Nederland in het teken van de Archeologiedagen. Het publiek kon op diverse plekken in het land kennismaken met archeologie en veel dingen zelf doen en uitproberen. Zo ook in Haarlem, waar bureau Archeologie, het Archeologisch Museum Haarlem en de Archeologische Werkgroep Haarlem (AWH) samen een bruisend programma hadden georganiseerd. In twee dagen tijd hebben meer dan 1.000 belangstellenden –jong en oud- kennis kunnen maken met de fascinerende wereld van de Haarlemse archeologie!

Cornelis en de beerput20161016_115020
De feestvreugde werd extra luister bijgezet met de kersverse middeleeuwer Cornelis, die na een verblijf van honderden jaren in de bodem recent een nieuw gezicht heeft gekregen en in het museum kon worden bewonderd. En –helemaal van deze tijd- kon het publiek tijdens de Archeologiedagen een selfie met Cornelis maken. Daarnaast werd enkele dagen voor de start van de Archeologiedagen op de locatie in de Haarlemmer Kweektuin een heuse beerput in de Kaatsbaan van het kasteel Huis ter Kleef gevonden. De beerput werd bewaard en kon tijdens de Archeologiedagen live voor de ogen van het publiek worden opgegraven.

Workshops en lezingenfullsizerender-1
In de Kaatsbaan stond het archeologisch onderzoek van kasteel Huis ter Kleef centraal. Wie meer wilde weten, kon aanschuiven bij een mini-lezing over de opgravingen en de maquette van het kasteel bekijken. Het publiek kon ook deelnemen aan workshops kastelen bouwen, leren scherven dateren, gruis uit de gracht uitvlooien en zien hoe opgegraven potjes worden getekend. In de Kaatsbaan werd onder grote publieke belangstelling de beerput opgegraven, waarin enkele dagen daarvoor een mooie steengoed kan was gevonden. De kan -uit het Duitse Westerwald en te dateren tussen 1650 en 1675- stond op een ereplek tentoongesteld. Naast de binnenactiviteiten kon het publiek buiten kijken naar het booronderzoek op het kasteelterrein van Huis ter Kleef. Dat archeologie lééft bleek wel uit de enthousiaste reacties van de vele bezoekers.

In de schijnwerpers20161016_134814
Wie nog even wil zien hoe de Archeologiedag in de Haarlemmer Kweektuin is geweest moet hieronder zeker even de live tv-rapportages van RTV Noord-Holland en Haarlem 105 bekijken, of het verslag in het Haarlems Dagblad nog even lezen. Daarnaast zijn voorafgaand diverse radio-interviews gehouden en stonden de Archeologiedagen in diverse Haarlemse kranten aangekondigd.

Veel dank
Met dank aan de betrokken medewerkers van de Haarlemmer KweektuinNederlands HoutStadsherstel Amsterdam en Aannemingsbedrijf Holleman Santpoort!

img_3084

 

 

Archeologen in de dop!

IMG_8845Afgelopen weken hebben meer dan 700 leerlingen van basisschool ter Cleeff in het kader van het jaarlijkse project kust en cultuur zich in de Haarlemse archeologie verdiept. Samen met het Archeologisch Museum Haarlem hielp de Archeologische Werkgroep Haarlem (AWH) uiteraard enthousiast een handje mee. Want wat is er nou leuker om de passie voor archeologie bij kinderen aan te wakkeren!

Film, vondsten en vitrine
90 klev v 0669Voor de start van het archeologie-project werd door de juffen en enkele kinderen in het diepste geheim een leuke film gemaakt. Naast allerlei graafgereedschap als scheppen en troffels had de AWH ook enkele echte vondsten beschikbaar gesteld, waaronder niet alleen scherven maar ook een echte gave jacobakan van het kasteel Huis ter Kleef. Deze jacobakan speelde vervolgens een belangrijke rol tijdens het project. Naast de rekwisieten voor de film leverde de AWH echte middeleeuwse kookpotjes, kannetjes, borden en kinderspeelgoed –opgegraven op Huis ter Kleef- voor de inrichting van een vitrine. Daarnaast werd met opgraafspullen en gereedschap een heuse pop-up opgraving in de hal van de school ingericht. Alle kinderen konden zo goed zien hoe een opgraving er uit ziet.

Aan de slag
Naast een bezoek aan het Archeologisch Museum Haarlem kwamen alle groepen 7 en 8 12986966_837449579693361_8223224197232589806_nvan de school voor speciale archeo-lessen naar de werkruimte van de AWH. De leerlingen konden zo zien hoe na een opgraving alle vondsten worden onderzocht en beschreven. De rijen tafels vol met scherven maakten indruk! Enthousiaste AWH-leden hadden met de conservator van het Archeologisch Museum Haarlem een leuk programma samengesteld. Zo kregen de leerlingen eerst een presentatie over de opgraving van het kasteel Huis ter Kleef in de Haarlemmer Kweektuin en konden ze daarna zelf als archeoloog aan de slag.

Puzzelen en uitpluizen
12512235_837449559693363_4490598193579538658_nZo werden scherven nagetekend, kon er gruis uit de gracht worden uitgeplozen en werden scherven deskundig door de leerlingen gedateerd. En tijdens de laatste dag van het archeologie-project was een van de AWH-archeologen op school om vragen van alle leerlingen, ouders en opa’s en oma’s te beantwoorden. Maar liefst 150 leerlingen van groep 7 en 8 hebben zo kennis gemaakt met de fascinerende wereld van de archeologie. Over enkele jaren zien we ze graag weer terug om als AWH-lid mee te helpen aan het opgraven en ontrafelen van de geschiedenis van Haarlem!

Archeologische dubbellezing VINEX anno 1610

In de winter van 2010 hebben de leden van de Archeologische Werkgroep Haarlem DSCN3044onder leiding van de beroepsarcheologen meegeholpen bij de opgraving aan het Wilsonplein in Haarlem. Tijdens het graven zijn diverse sporen aangetroffen, waaronder een stadsgracht uit de zestiende eeuw – met allerlei interessante vondsten- en een stadsuitbreiding uit de zeventiende eeuw, met diverse waterputten en beerputten. In het Archeologisch Museum Haarlem is momenteel dde tentoonstelling over deze opgraving te bekijken. Wie meer wil weten over deze opgraving moet zeker deelnemen aan de dubbellezing VINEX anno 1610 op donderdag 21 januari en donderdag 28 januari a.s.

Tweeluik
In samenwerking met het bureau Archeologie van de gemeente Haarlem organiseren deDSCN3058 collega’s van de Historische Vereniging Haerlem een programma over een van de oudste stadsuitbreidingen in Haarlem op de plek die wij nu kennen als het Wilsonsplein. Het programma is verdeeld over twee avonden.
De eerste avond is gewijd aan de stedenbouwkundige planning en de tweede avond aan het dagelijks leven in die wijk.

Programma donderdag 21 januari (in de Hoofdwacht)

  • 20:00 – 20:30 Sem Peters Archeoloog – Bureau Archeologie Haarlem
    De opkomst en ondergang van een uitbreidingswijk
  • 20:45 – 21:15 Ranjith Jayasena Archeoloog – Bureau Monumenten en Archeologie Amsterdam
    Stadsuitbreiding in de 17e eeuw
  • 21:15 – 21:45 Maarten Enderman  Bouwhistoricus – Monumenten en Archeologie
    ’s-Hertogenbosch
    Het (Haarlems) woonhuis in de 17e eeuw 

Programma donderdag 28 januari (in de Hoofdwacht)

  • 20:00 – 20:30 Sem Peters Archeoloog – Bureau Archeologie Haarlem
    Huisraad
  • 20:45 – 21:15 Henk van Haaster  Archeobotanicus en palynoloog – BIAX
    17e-eeuwse maaltijdresten
  • 21:15 – 21:45 Kinie Esser Archeozoöloog – Archeoplan Eco
    Vlees en visconsumptie in de 17e eeuw

Aanmelden en kosten
U bent welkom vanaf 19.00 uur in het Archeologisch Museum voor koffie en thee, zodat uDSCN3057 ook in de gelegenheid bent om alsnog of nogmaals de tentoonstelling Vinex anno 1610 te bekijken. Aanvang lezingen 20.00 uur in de Hoofdwacht en nazit in de Hoofdwacht. De entree bedraagt € 7,50 voor beide avonden. Niet-leden van de Historische Vereniging Haerlem zijn welkom. Aanmelden vóór 18 januari. Klik hier.

Kom naar de Nationale Archeologiedagen in Haarlem!

Campagnebeeld-NAD-1200-x-1675Veel van onze verre geschiedenis ligt vaak verrassend dichtbij. Onder onze voeten. In de bodem. Wil jij ook ontdekken welke verhalen er allemaal verstopt zitten in de Nederlandse bodem? Kom dan horen, zien en doen op de eerste Nationale Archeologiedagen. Ook in Haarlem zijn er diverse activiteiten!

De Archeologische Werkgroep Haarlem is uiteraard van de partij. Kom op zaterdag 17 oktober naar het Archeologisch Museum Haarlem. Van 13.00 -17.00 uur zijn er mini-lezingen, demo’s en kun je meehelpen met echt archeologisch onderzoek!

Programma zaterdag 17 oktober:

Mini-lezingen
???????????????????????????????
Leer in 20 minuten alles over een interessante opgraving in Haarlem! Er zijn vier verschillende mini-lezingen over opgravingen, namelijk ‘het kasteel Huis ter Kleef’, ‘de Haarlemse beek en de Damstraat’, ‘de middeleeuwse nieuwbouwwijk Bakenes’ en ‘graven naar oude muren in de Oude of Sint Bavo’.
Er zijn acht rondes en elke lezing wordt twee keer gehouden:

  • Ronde 1 – 13.00-13.20 uur (opgraving Bakenes)
  • Ronde 2 – 13.30-13.50 uur (opgraving kasteel Huis ter Kleef)
  • Ronde 3 – 14.00-14.20 uur (opgraving Damstraat)
  • Ronde 4 – 14.30-14.50 uur (opgraving Bavo)
  • Ronde 5 – 15.00-15.20 uur (opgraving Bakenes)
  • Ronde 6 – 15.30-15.50 uur (opgraving kasteel Huis ter Kleef)
  • Ronde 7 – 16.00-16.20 uur (opgraving Damstraat)
  • Ronde 8 – 16.30-17.00 uur (opgraving Bavo)

Workshop leren scherven determineren (doorlopend)0.90KLEV.2020
Tijdens opgravingen worden vaak enorme hoeveelheden scherven keramiek gevonden. Help me met determineren van de scherven.  Aan de hand van kenmerken van de scherf ontdek je in enkele stappen van welk voorwerp de scherf afkomstig is en hoe oud de scherf is. We hebben een handige schervenplattegrond voor je gemaakt, Je hoeft dus echt geen volleerd archeoloog te zijn om mee te doen.

Workshop gruis uitvlooien (doorlopend)
0.90KLEV.3099 (1)Uit de gracht van het middeleeuwse kasteel Huis ter Kleef is heel veel fijn gruis opgegraven. In dit gruis bevinden zich allerlei interessante resten, zoals botjes, schelpen en kleine voorwerpen. Denk aan knoopjes, dobbelsteentjes en spelden. Help mee met het uitzoeken van de honderden kilo’s gruis. Gewapend met een pincet en een vergrootglas kun je gelijk aan de slag.

Demonstratie potjes tekenen (doorlopend)DSC04900
Benieuwd wat er met alle opgegraven potjes wordt gedaan? Kijk mee met een echte tekenaar en leer waarom alle potten heel precies worden opgemeten en getekend. Ook zijn er archeologische boeken aanwezig waarin je kunt zien wat er met de tekeningen wordt gedaan en waarom ze zo belangrijk voor archeologen zijn.

Archeologisch Museum Haarlem
Grote Markt 18k
13.00 -17.00 uur
Alle activiteiten zijn gratis! (aanmelden niet nodig)

Andere leuke archeologische activiteiten in Haarlem:

Workshop bij de stadsarcheoloog
Middeleeuws knutselen

Met de ogen van toen en nu

DSC08353Afgelopen donderdag werd de tentoonstelling ‘Vinex anno 1610’ geopend in het Archeologisch Museum in Haarlem. Het toont de vondsten uit de opgraving op het Wilsonsplein in 2011-2012.
Volgens de journalist van het Haarlems Dagblad, die er een groot artikel over schreef, geeft de tentoonstelling je een blik in de wereld van gewone man en vrouw in die tijd, zeg maar de “17e eeuwse Henk en Ingrid”. Wat een verrassende vergelijking, zo kan je het ook zien, dacht ik na het lezen van het bewuste stuk.

Sinds de invoering van de Nederlandse wetgeving op basis van ‘Het verdrag van Malta’ mogen amateurarcheologen niet meer ‘zelfstandig’ opgraven. Dat mocht daarvoor wel. IMG_2666Dit heeft tot een tweedeling geleid binnen de werkgroep van leden die nog wel en die niet meer hebben kunnen opgraven. De opgravingsverhalen krijgen langzamerhand een mythisch karakter. “Weet je nog…”. Toch doet er zich soms een buitenkans voor, dan mag er onder auspiciën van een bevoegd archeoloog worden meegeholpen aan een opgraving. Dat was ook het geval bij de opgraving van het Wilsonsplein. Als je pas net bent begonnen bij de werkgroep heb helaas ook die mogelijkheid gemist en kijk je met een gezonde jaloerse blik naar de foto’s van zo’n buitenkans.

Sinds enkele weken liggen er heel veel scherven van de opgraving van Huis ter Kleef op de uitlegtafels. Het is urenlang kijken, passen, meten, en nog een keer proberen of is het toch wellicht dat stukje of dat of die…  DSCN3057Door veel scherven van verschillende soorten aardewerk in je handen te hebben gehad en er goed naar te hebben gekeken en gevoeld, ga je langzaam de kenmerken in je opnemen.

DSC08345Verschil in glazuur, in kleur, dikte, versiering etc. Kon ik vroeger met een open blik naar voorwerpen in een vitrine kijken en denken:” dat is mooi, grappig interessant, lelijk of saai”, bezie ik het nu met hele andere ogen. Ik herken modellen, zie dat scherven goed of minder goed gelijmd zijn, waardeer mooie restauraties, bestudeer versieringen en besef hoeveel werk er is verricht tussen de daadwerkelijke opgraving en een tentoonstelling. En ooit hoop ik ook alle stappen van een dergelijk traject te mogen doorlopen.

De tentoonstelling ‘Vinex anno 1610.DSC08349 Dagelijks leven in Haarlems eerste officiële nieuwbouwwijk.’ is te zien tot en met 28 februari 2016 in het Archeologisch Museum Haarlem.

 

 

 

Voor meer informatie: Archeologisch Museum Haarlem